هوشمصنوعی؛ سفید، سیاه، خاکستری
هوش مصنوعی به عنوان یکی از بهترین ابزارهای تشخیص بیماریها، بهویژه بیماریهای ناشناخته، شناسایی شده است. این فناوری در تشخیص سرطانهای مختلف تواناییهای قابل توجهی از خود نشان داده است و صنعت پزشکی از این توانمندیها بهرهمند شده است. حالا سوال این است که آیا هوش مصنوعی میتواند اعتیاد به مواد مخدر را نیز به عنوان یک بیماری تشخیص دهد؟
بر اساس گزارش اخیری که در سایت خبری تکنولوژی ریویو منتشر شده است، هوش مصنوعی قابلیت تشخیص اعتیاد به مواد مخدر، به ویژه روغن مار، را دارد. این گزارش توضیح میدهد که دستورالعملهایی وجود دارد که تضمین میکند تحقیقات هوش مصنوعی پزشکی قادر است اعتیاد به موادمخدر و نوع داروهای مصرفی را شناسایی کند.
با این وجود، استانداردهایی برای استفاده از هوش مصنوعی در پزشکی مطرح شدهاند که نشان میدهد این فناوری هنوز کاملاً قابل اعتماد نیست. گزارش مورد بررسی در ادامه به دلیل تعداد زیادی از ادعاها و اظهارات تایید نشده درباره کارکردهای هوش مصنوعی در پزشکی، نیاز به استانداردهای رسمی و قطعی را مطرح میکند. این استانداردها قرار است آینده پزشکی را دگرگون کنند و اعتماد عمومی به هوش مصنوعی را تضمین کنند.
هوش مصنوعی به عنوان ابزاری برای تشخیص بیماریها اهمیت زیادی پیدا کرده است. استانداردهای جدید مشخص کردهاند چگونه آزمایشهای بالینی و گزارش آنها انجام شود. این اقدام به پژوهشگران هوش مصنوعی امکان میدهد با پزشکان همکاری کنند و مشکلات پزشکی را با استفاده از این فناوری حل کنند.
پژوهشگران باید توضیح دهند چگونه از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده میکنند، چگونه با پزشکان هماهنگی انجام میدهند، و چگونه با مسائلی مانند تعامل انسان با هوش مصنوعی و تجزیه و تحلیل موارد خطا برخورد میکنند.
پزشکان به دلیل ترجیح آزمایشهای کنترلشده تصادفی برای اثبات اثربخشی و ایمنی یک روش درمانی یا بالینی، بهطور منفی به هوش مصنوعی نگاه میکنند. برخی از آنها معتقدند که این ابزارها باید مطابق با استانداردهای مرسوم در آزمایشها و گزارشها عمل کنند تا اعتماد جامعه پزشکی را جلب کنند. دلیل این اظهارات ناامیدی به کیفیت آزمایشهای هوش مصنوعی است و اهمیت انجام آزمایشهای با کیفیت و مطابق با استانداردهای دقیق در مقالات پزشکی.
تیغ دولبه هوش مصنوعی، گاهی خدمات مفیدی ارائه میدهد و اطمینان ایجاد میکند، اما گاهی نیز ممکن است خطراتی به جان انسانها وارد کند. یکی از چالشها این است که برخی افراد بیش از حد به هوشمصنوعی اعتماد میکنند و یا برعکس، احتمالات منفی را به آن نسبت میدهند.
یکی از مسائل مهم، کمبود اطلاعات صحیح درباره بیماریها است. هوشمصنوعی ممکن است توانمندی در تشخیص سرطانهای پیشرفته داشته باشد، اما در صورت نداشتن اطلاعات کافی و یادگیری صحیح، نتایج قابل اعتماد نخواهد بود. عدم وجود استانداردهای مشترک نیز باعث ورود افراد ناصالح به صنعت هوشمصنوعی و پزشکی شده است. بدون استانداردهای مناسب، شرکتها ممکن است بدون آزمایش دقیق و تأثیرگذاری مطلوب در حوزههای دیگر دخالت کنند.
اهمیت تدابیر مشترک در حوزه هوشمصنوعی و پزشکی بر مبنای استانداردهای قوی نه تنها به اطمینان افراد از کیفیت خدمات کمک میکند، بلکه همچنین جلوی فعالیتهای کلاهبردارانه و ناامن را میگیرد. باید به توسعه استانداردهای صحیح و قابل اعتماد در این زمینه توجه ویژهای شود.
تکنولوژی هوش مصنوعی با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین، توانایی کسب اطلاعات، پردازش آنها و ارائه خروجی دقیق به کاربران را داراست. این الگوریتمها قادر به تشخیص الگوها و ایجاد منطق خود هستند. برای دقت بیشتر، نیاز به آزمایشهای مکرر دارند. الگوریتمهای هوش مصنوعی با دو رویکرد متفاوت نسبت به انسانها عمل میکنند: ۱. اگر هدف مشخص شود، الگوریتم به تنهایی نمیتواند خودش را تنظیم کند. ۲. الگوریتمها به عنوان جعبه سیاه عمل میکنند و ممکن است نتایج دقیق داشته باشند اما دلیل و علت را توضیح ندهند.
برنامههای هوش مصنوعی در حوزه سلامت ابتدا به تحلیل روابط بین تکنیکهای پیشگیری و درمان با نتایج بیماران متمرکز هستند. این برنامهها شامل فرآیندهای تشخیص، توسعه پروتکل درمان، تحقیقات در زمینه دارو، پزشکی شخصی و نظارت بر مراقبت از بیماران میشوند.
با صحبت از کلاهبرداران در صنعت هوش مصنوعی، مهم است بدانیم که نه تنها شرکتهای کوچک بلکه شرکتهای بزرگ نیز در این زمینه فعالیت میکنند. به عنوان مثال، شرکت Babylon Health در زمینه بهداشت دیجیتال شناخته شده است، اما به خاطر ادعاهای اشتباهی در مورد توانایی چتبات هوشمصنوعیاش مورد انتقاد قرار گرفت. این نشان میدهد که تا زمانی که استانداردهای دقیق و قوی وجود نداشته باشد، هوشمصنوعی ممکن است به نتایج نادرست منجر شود.
شرکتهای بهداشت دیجیتالی تنها گروهی از شرکتها نیستند که به ادعای برتری محصولات هوشمصنوعی خود پرداختهاند. توسعهدهندگان ادعا میکنند که هوشمصنوعی پزشکی بهتر از انسان عمل میکند و پزشکان قابلیتهای کمتری نسبت به هوشمصنوعی دارند. این موضوع به ویژه در شرایط بحرانی مانند شیوع بیماریهایی مثل کووید-۱۹ به گسترش یافته است. در ابتدا، تبلیغات گستردهای برای چتباتهای هوشمصنوعی در زمینه کووید-۱۹ شاهد بودیم و برخی شرکتها ادعا کردند که چتباتهای آنها از دقت بالاتری برخوردار هستند. اما مهم است که همواره اعتماد به میزان مناسب باشد و تبلیغات گاهی ممکن است واقعیت را منعکس نکنند.
پزشکان و شرکتهای تولیدکننده ابزارهای سلامت دیجیتال مدعی میشوند که هوشمصنوعی نمیتواند جایگزین پزشکان انسانی شود، بلکه به عنوان یک همکار سریعتر در بهبود بیماران عمل کند. با این وجود، شبهاتی نیز وجود دارد و مواردی از برتری هوشمصنوعی ممکن است ابهاماتی ایجاد کنند. برخی از ارزیابیها نشان دادهاند که در برخی حالات، هوشمصنوعی میتواند عملکرد بهتری نسبت به انسانها در تشخیص بیماریها، به عنوان مثال در تصاویر ماموگرافی، داشته باشد. اما مهم است که تفکیک خوبی بین نقاط قوت و ضعف هوشمصنوعی در حوزه پزشکی انجام شود. برخی استانداردهای جدید برای ارزیابی مستقل، ایجاد یک محیط رقابتی برتر و افزایش قابلیت اعتماد در زمینه هوشمصنوعی پزشکی ارائه میدهند و باعث بهبود کلی این فناوری میشوند.