ارگونومی محیط کار برای نشستن باید چطور باشد؟

اهمیت راحتی فضای کار مانند راحتی منزل در زمان صرف کار و تأثیر آن بر روی کارکنان را نباید نادیده گرفت. بیشتر افراد روزانه تا ۸ ساعت را در محیط کار خود می‌گذرانند، که با در نظر گرفتن زمان رفت و آمد و خواب شبانه، این مدت زمان قابل توجهی است. بنابراین، داشتن فضایی راحت و مناسب برای کارکردن در حد اهمیت داشتن فضای راحت در منزل است. برای این منظور، طراحی مناسب و آشنایی با اصول ارگونومی محل کار ضروری است. در این مقاله، ما قصد داریم به بررسی برخی از اصول ارگونومی مهم در محیط کار اداری و راهکارهایی برای ایجاد آسایش و راحتی در فضای کار بپردازیم. با ما همراه باشید.

معنای ارگونومی محیط کار

همانطور که اشاره شد، برای داشتن یک فضای امن و راحت در محیط کار، رعایت اصول ارگونومی محل کار ضروری است. اما ارگونومی به چه معناست و به چه چیزی اشاره دارد؟ ارگونومی علمی است که به طراحی فضای کار و مطالعه ظرفیت‌های فیزیکی و عملی در محیط کار می‌پردازد. به عبارت دیگر، ارگونومی در عبارت ساده به معنای طراحی مناسب است که با استفاده از آن، کارها راحت‌تر و بهره‌وری بیشتری ایجاد می‌شود.

لغت “ارگونومی” از قوانین طبیعی کار یا علم کار گرفته شده است و اصولی را شامل می‌شود که با رعایت آن‌ها می‌توان ناسازگاری بین محیط کار و نیروی کار را حل کرد و فضایی مناسب برای همه کارمندان فراهم کرد. نتیجه این موضوع انجام راحت‌تر کارها است و هر چقدر کارها راحت‌تر انجام شود، بهره‌وری نیروها نیز افزایش می‌یابد و خدمات بهتری به کارفرما ارائه می‌شود.

اصول ارگونومی در محیط کار اداری

برای داشتن یک محیط کار اداری حرفه‌ای و راحت، باید اصول ارگونومی را در طراحی آن رعایت کرد. طراحی داخلی اداری باید هوشمندانه باشد و بر اساس برخی نکات انجام شود تا فضای خسته‌کننده اداری به محیطی آرامش‌بخش برای انجام کار تبدیل شود. رعایت اصول ارگونومی در محیط‌های کاری سه هدف اصلی دارد: راحتی و رضایت کارکنان، افزایش بهره‌وری آن‌ها و حفظ سلامت جسمی و روانی کارکنان.

زمانی که افراد بخش زیادی از روز خود را در محیط کار سپری می‌کنند، مشکلات جسمی و تنش‌های روحی و عصبی در زندگی شخصی آن‌ها نیز تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل، رعایت اصول ارگونومی در محیط کار اداری حتی می‌تواند بهبود شرایط زندگی شخصی نیروها را نیز به همراه داشته باشد. اصول ارگونومی در محیط کار اداری عبارتند از:

1. حفظ وضعیت بدنی مناسب:
در محیط اداری، اکثر کارها پشت میز و در حالت نشسته انجام می‌شود و کارکنان بیشتر از ساعات روز را پشت میز خود سپری می‌کنند. اگر از صندلی مناسب برای نشستن و انجام کار استفاده نشود و بدن در وضعیت مناسب قرار نگیرد، مشکلاتی مانند آزردگی در کمر و گردن به مرور زمان ایجاد می‌شود. مشکلات عضلانی و مفصلی مانند کمردرد، یکی از مشکلات شایع در محیط‌های اداری است.

وضعیت بدنی خوب، وضعیتی است که فرد در آن احساس راحتی داشته باشد. نشستن در وضعیت مناسب کمترین فشار را به مفاصل و عضلات وارد می‌کند. اگر پس از چند ساعت نشستن پشت میز، فشار و گرفتگی در ناحیه کمر، گردن یا پاها احساس کنید، این نشان‌دهنده وضعیت نامناسب بدن است.

برای حفظ وضعیت بدنی مناسب، استفاده از صندلی با ارتفاع و زاویه پشتی مناسب بسیار مهم است. همچنین، نشیمنگاه صندلی نبایده‌های برای رعایت اصول ارگونومی در محیط کار اداری عبارتند از:

1. صندلی مناسب: استفاده از صندلی با پشتیبانی قوی و قابل تنظیم است که ارتفاع و زاویه پشتی را می‌توان تنظیم کرد. همچنین، صندلی باید دارای پشتیبانی لازم برای ناحیه کمری باشد و فشار روی مفاصل را کاهش دهد.

2. میز کار مناسب: میز کار باید ارتفاع مناسبی داشته باشد تا کارکنان بتوانند با دستان و پاهایشان راحتی کامل را تجربه کنند. ارتفاع میز باید به گونه‌ای تنظیم شود که باعث فشار زیاد بر روی گردن و شانه‌ها نشود.

3. صفحه کامپیوتر و صندلی: صفحه نمایش کامپیوتر باید در ارتفاع مناسبی قرار گیرد تا کاربر بتواند به طور مستقیم به آن نگاه کند، بدون اینکه بخشی از گردن را بچرخاند یا خم شود. همچنین، میز و صندلی باید به گونه‌ای تنظیم شوند که فاصله مناسبی بین چشمان کاربر و صفحه نمایش ایجاد شود.

4. صفحه کلید و ماوس: صفحه کلید و ماوس باید در محل مناسبی قرار گیرند تا کاربر بتواند به راحتی از آن‌ها استفاده کند بدون ایجاد فشار زیاد بر روی مچ دست و بازوها. همچنین، استفاده از موس با قابلیت قرارگیری در دست راحتی را افزایش می‌دهد.

5. نورپردازی مناسب: نورپردازی مناسب در محیط کار اداری بسیار مهم است. استفاده از نور مصنوعی نرم و متوازن با نور طبیعی، از خستگی چشم جلوگیری می‌کند. همچنین، جلوگیری از تابش مستقیم نور به صفحه نمایش و تابلوها نیز مورد توصیه است.

6. تنوع در حرکت: ایجاد تنوع در حرکت و به افراد امکان می‌دهد تا در طول روز جابه‌جایی کنند. این می‌تواند شامل استفاده از میزهای ایستاده، صندلی‌های توپی، پایه‌های قابل تنظیم برای لپ‌تاپ و غیره باشد.

7. سازماندهی مناسب: سازماندهی مناسب اداره و تنظیم فضای کاری بر اساس نیاز

اصول مهم برای راحتی و بهره‌وری بیشتر نیروها

یکی از اصول مهم برای راحتی و بهره‌وری بیشتر نیروها در محیط کار اداری، نورپردازی است. نورپردازی یکنواخت در محیط کار بسیار مهم است و نور طبیعی یا مصنوعی باید به مقدار مناسبی فراهم شود. نور بیش از حد شدید می‌تواند چشم‌ها را خسته کند و نور کم و تاریکی نیز باعث خستگی و سردرد می‌شود. برای نورپردازی مناسب محیط کار، می‌توان از منابع نوری یکسان استفاده کرد.

استفاده از پارتیشن‌های شیشه‌ای به جای دیوارهای گچی یا چوبی می‌تواند به نورپردازی یکنواخت در محیط کار کمک کند. این پارتیشن‌ها نور را از خود عبور داده و با روشن کردن فضا به صورت یکنواخت، جلوی خستگی چشم‌ها و ایجاد فشار بر آن‌ها را می‌گیرند. همچنین، با استفاده از پارتیشن‌های شیشه‌ای می‌توان محیطی امن و خصوصی برای کارمندان ایجاد کرد تا همدیگر را ببینند و این امر می‌تواند انگیزه کار در آن‌ها را افزایش دهد.

اصل دیگری که باید در محیط کار اداری رعایت شود، توجه به تغذیه است. تغذیه صحیح و مصرف آب کافی حین کار، مانع از خستگی و افزایش بهره‌وری شما می‌شود. بسیاری از کارمندان به این موضوع توجه نمی‌کنند و تایم ناهار خود را به انجام کار می‌گذارند، در حالی که خوردن ناهار، نوشیدن آب و مصرف میان‌وعده حین کار تمرکز را افزایش داده و خستگی را برطرف می‌کند.

قانون ۲۰-۲۰-۲۰ نیز یک اصل مهم است که باید رعایت شود. طبق این قانون، به ازای هر ۲۰ دقیقه کار با کامپیوتر، باید ۲۰ ثانیه به فاصله دورتر (حدوداً ۲۰ فوت) نگاه کنید تا چشم‌ها خسته نشوند. همچنین، پس از هر ۲۰ دقیقه کار، استراحت کوتاهی نیاز است تا انرژی بدست آمده، بازیابی شود و شما برای ادامه کار آماده باشید.

در نهایت، رعایت اصول ارگونومیک در محیط کار نیز مهم است. یک میک مناسب و صحیح برای محیط کار، به شما اجازه می‌دهد تا در هنگام کار با کامپیوتر یا انجام وظایف دیگر، به صورت راحت و بدون خستگی ادامه دهید. همچنین، صندلی و میز کار نیز باید به شکلی طراحی شود که باعث نگهداری درست و سالم بدن شما شود و از آسیب‌های ناشی از نشستن طولانی مدت جلوگیری کند.

به طور کلی، برای راحتی و بهره‌وری بیشتر در محیط کار اداری، باید از نورپردازی مناسب، توجه به تغذیه و آب، استفاده از قانون ۲۰-۲۰-۲۰، استفاده از میک صحیح و مناسب، صندلی و میز کار مناسب، و رعایت اصول ارگونومیک استفاده کرد. این عوامل به شما کمک می‌کنند تا در محیط کارتان راحت‌تر بوده و به بهترین شکل ممکن عمل کنید.